03:30.0
At least, terracing man lang. Kung talagang normal process itong paglaki nito, dapat hindi siya outright yung slope niya mataas ng ganyan.
03:40.5
Dapat may terracing pa ganyan. Pero nung pumunta kami doon, ang nakita natin doon, yung slope ng mga case ay parang itinampak na buhangin na ganyang katataas na agad.
03:52.5
So, these are the findings na ipresentan ni Dr. Andy Camara.
03:57.2
At ang kanyang conclusion nga is,
03:60.0
hindi ito normal na nangyari kung bakit lumaki ito.
04:07.5
Okay, we understand the conservative language being used by Dr. Andy Camara.
04:12.9
Pero sa simpleng usapan, Commodore, tapatan lang tayo.
04:16.7
Mukha bang ginagawang isla ito?
04:18.7
Ginagawang artificial island ng China, itong sand decay?
04:22.5
Well, tinanong sa akin yan, Christian, last Saturday.
04:26.9
Una muna, tinanong si Dr. Andy Camara.
04:30.0
Is there a possible human intervention kung bakit nagkaroon ng ganitong paglawak ng sand decay?
04:37.1
Ang sabi niya, yes.
04:38.7
Tapos ibinaling sa akin ng mga kasamahan natin sa media kung ano daw ang tingin ko.
04:43.7
Sabi ko, obviously, talagang ginagawa ito, intentional.
04:49.1
At nung tinanong ako, sino daw ang maaari nating maging suspecha sa mga ganitong gawain dito sa pag-asa kay?
04:56.9
At tahasan kong sinabi agad.
04:59.0
Very straight to the point, it's the People's Republic of China.
05:03.2
For four circumstances na sinayit ko.
05:06.1
Una sa lahat, they are the only country, except the Philippines, na merong access dito sa sand decays.
05:14.5
Nakita natin ito sa mga inireport din ng ating mga kasamahan sa media when they were embedded during this survey.
05:22.8
Merong Chinese Coast Guard vessels dito.
05:25.6
Maraming Chinese maritime militia dito.
05:27.7
At higit sa lahat.
05:29.0
Napakalapit nito doon sa Subiriff na ginawa na nilang military base dito.
05:34.9
So, ibig sabihin, in terms of access, sila lang ang may capability na gawin ito.
05:41.3
Hindi naman natin pwedeng sabihin, alangan naman yung locals ng pag-asa ang gumawa nito.
05:48.9
Of course, they do not have the capability to do that.
05:52.2
Second is, obviously, ang Chinese government is actually preventing.
05:59.0
And the team, in carrying out the survey, dahil hinarang tayo ng Chinese Coast Guard,
06:07.7
hinabas ang ating BFR vessel at ang Philippine Coast Guard vessel,
06:12.4
every time na mag-iiko tayo para magbaba tayo ng ating mga vapor boat at rigid hull inflatable boat
06:18.4
para dalihin ang ating mga marine scientists.
06:21.3
There came even a point na nag-deploy ang PLA Navy ng isang helicopter sa Sandy Cay 3.
06:29.0
Para i-discourage ang ating mga marine scientists na tapusin itong marine survey nila.
06:35.1
So, ibig sabihin, why would even the People's Republic of China go that far
06:40.6
in sending their Chinese Coast Guard vessel, Chinese maritime militia, and even the PLA Navy helicopter
06:48.2
para magkaroon ng low-altitude flight para hawiin ng mga debris dito sa Sandy Cay 3
06:54.9
na kung saan nagkaroon pa nga ng injury.
06:59.0
ang mga media na sumama dito na nag-cover ng survey na ito.
07:04.2
And then the third one,
07:07.3
wala naman tayong ibang nakita dito na lahi.
07:10.6
Alam naman natin, Christian, laging ang excuse ng China,
07:14.6
baka Vietnam, di ba?
07:16.0
Kahit ang mga pro-China trolls, sinasabi din nila yan eh,
07:19.8
na bakit ba itingin ang tingin sa China? Baka Vietnam yan.
07:23.4
Well, ang ating mga na-embed na media can also attest to this,
07:29.0
ibang lahi na makikita ka dito.
07:33.9
Walang Vietnamese fishing vessel, walang Malaysian fishing vessel.
07:38.1
Ang nandito lang ay Chinese maritime militia, Chinese Coast Guard, and the PLA Navy helicopter.
07:44.7
And of course, the Philippine Coast Guard and BFAR.
07:47.1
And then the last one, na circumstances na sinabi ko.
07:50.8
Sino lang ba ang may historical record na walang pakundangan na hindi isinasaan?
07:59.0
Alang-alang ang marine ecosystem, kundi mag-island reclamation.
08:06.7
China lang naman.
08:08.3
Simula ng 2013, they have destroyed so much area of the coral reef sa South China Sea
08:17.7
for them to be able to come up with those military bases na ino-occupy na Manila ngayon.
08:23.4
So, with those four circumstances, wala naman na tayong pagdududahan at pagbibintangan pa.
08:29.0
people's Republic of China lamang.
08:31.6
Okay. Napaka-obvious na.
08:33.0
Ito maganda yung tanong nitong si Enrique, isa sa ating mga viewers.
08:44.0
Anyway, anong ginawa naman ng Pilipinas, kunwari ng Coast Guard, to protect the survey when it was being conducted?
08:52.2
Again, Christian,
08:54.2
ang pag-alis lang mula pag-asa,
08:58.5
para dalhin ang ating mga marine scientists in Sunday Case 1, 2, 3, and 4,
09:05.2
is already a struggle.
09:06.7
It's not a walk in the park.
09:09.0
Kailangan pa rin makipagpatintero ng ating Coast Guard vessel at ng BFAR vessel
09:14.2
para madala natin ang mga marine scientists natin dito.
09:17.9
Hindi yan sinasabing nothing.
09:20.0
E di, in the first place, kung we really don't care about the success of the survey,
09:26.0
e di sana hindi na tayo nakipagpatintero.
09:28.5
At nakipag-suungon pa ng danger na ma-aground dahil sa mababang area na yan.
09:34.0
But still, our Coast Guard personnel and the Bureau of Fisheries and Aquatic Resources
09:37.7
still carried out their patriotic duty na siguraduhin na ang ating mga marine scientists
09:45.1
ay makakarating dito ng ligtas at makakakuha ng sample at makatatapos ang survey na ginawa nila.
09:51.7
Hindi lang marine scientists natin ang sumama dito sa mga Sunday Case.
09:57.6
Of course, the Philippine...
09:58.5
The Philippine Coast Guard personnel were also there and the BFAR personnel as well.
10:02.9
So, it's not true to think na parang sabihin na...
10:06.2
Eh, ba't tinabayaan nyo kasi? Hinayaan nyo lang, no?
10:09.1
May mga Coast Guard at BFAR na nag-provide pa rin ng security sa ating mga marine scientists dito.
10:16.7
Apil ko lang po sa mga viewers natin at saka po sa mga kababayan natin
10:20.2
kasi binabasa ko yung mga comments dito.
10:22.7
Ako nasasaktan at na-offend para sa Coast Guard eh.
10:25.6
Alam nyo po kasi mayroong polisi.
10:28.5
Ang administrasyon, yung gobyerno, ang policy nila, hindi gumante using water cannon.
10:34.0
Kasi eh, sigurado naman ako kung Coast Guard nang kakausapin, di ba masarap gumante.
10:37.9
Pero they have to adhere to that policy.
10:40.2
Kasi dito medyo masakit yung sinasabi, duwag eh.
10:43.0
Parang puro daw paliwanag, aminin nyo na lang daw na duwag kayo.
10:46.9
Anyway, huwag po kayong gano'n. It's very unfair.
10:49.9
And huwag po tayo nagre-react lang based on what we see na, kung maga, na-trigger agad tayo, no?
10:55.1
Mas pag-aralan po natin yung issue.
10:57.0
And try to understand.
10:58.5
Try to understand how complicated the job of these people are, no?
11:02.7
Pasensya na. Medyo, ano eh.
11:05.1
Alam ko nakikita nyo rin itong mga ganitong directang comments sa inyo on social media, no?
11:09.5
Ito si Jay Manuel, kasi po ulit-ulit niyang pinopost to, no?
11:12.2
Although ang sagot dito kasi, Jay, mauna na muna kayo, sige.
11:18.0
Paano kung paputokan naman ng China ang ating Coast Guard?
11:20.6
Ano po magiging action natin?
11:22.2
Iba na po kasi yung putok, no? Hindi na po siya water cannon.
11:25.3
MDT po ang mangyayari dyan.
11:26.5
Anyway, can you elaborate on this?
11:28.5
Well, kapag mayroon ng putokan na ganyan, obviously, it would already trigger the Mutual Defense Treaty.
11:36.8
I'm not at liberty to disclose the contingencies of the Coast Guard and the Armed Forces of the Philippines
11:42.7
when it comes to this kind of armed aggression, no?
11:46.7
But one thing is certain here.
11:49.1
Kung sakaling may putokan, then that contingencies will be carried out
11:53.9
and obviously, that armed attack can already trigger the Mutual Defense Treaty.
11:58.5
The Mutual Defense Treaty we have with the United States.
12:01.5
Kung nagustuhan nyo po itong video na ito, pakilike at share na lang po para mas paraya po makakita at makapanood.
12:07.2
Kung gusto nyo po makibalita, follow nyo na rin po ako sa aking mga social media accounts na nakasulat po sa screen.
12:13.1
Pwede rin po kayo magpadala ng super thanks, super likes, super chat at super stickers sa YouTube, saka Facebook stars po.
12:19.8
Alam nyo po, malayo po mararating ito para makagawa po kami ng mas maraming video na makatutulong po
12:25.3
sa pagpapakalat ng tamang informasyon para sa bawat Pilipinas.
12:28.5
Kada like, subscribe, follow at share ay pagsuporta po sa tunay na independent journalism sa bansa.
12:35.7
Maraming maraming salamat po.
